در حال حاضر و با ورود به سال 99 اتفاقات متفاوتی در بازار خودرو رخ داد که نتیجه تمامی آنها افزایش قیمت خودرو داخلی و خارجی بود. خودروهای خارجی به دلیل مزایایی مانند ظاهر جذاب و دارا بودن امکانات رفاهی مناسب با اقبال بیشتری در بازار خودرو مواجه هستند. در این بین قیمت خودرو خارجی نیز با افزایش شدیدی روبرو شده است. در این مقاله قصد داریم دلایل افزایش قیمت خودرو خارجی را بررسی کنیم.
– خروج خودروسازان خارجی
با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، میزان تحریم‌های اقتصادی آمریکا و کشورهای اروپایی بر کشور ایران افزایش یافت. البته این تحریم‌ها از ابتدا تا کنون وجود داشته، اما به علت تحریم‌ها خودروسازان خارجی نیز برای حضور در ایران و همکاری با خودروسازان داخلی با ممنوعیت از سوی آمریکا و اروپا مواجه شدند. این مسئله قیمت خودرو خارجی را به شدت افزایش داد. به طوری که قیمت عرضه و تقاضا از حد تعادل خود خارج شد و نتیجه آن افزایش قیمت خودرو خارجی بود.
– کاهش خودروهای خارجی
با اعمال محدودیت حضور خودروسازان خارجی در ایران، تولید نمنونه صفر کیلومتر این خودروها در ایران متوقف شد. در نتیجه آنچه که امروز در جاده‌های کشور می‌بینیم، خودروهای کارکرده خارجی هستند. کاهش تعداد خودروهای خارجی موجب می‌شود که میان تقاضا و عرضه آنها تعادلی برقرار نشود و تقاضا بیشتر از عرضه باشد. در نتیجه قیمت خودرو خارجی افزایش پیدا می‌کند.
– تبدیل خودرو به یک کالای سرمایه‌ای
مسئله موثر دیگر، اشتباه برخی خریداران و انتظار اشتباه آنها از بازار خودرو است. خودرو در اصل کالایی مصرفی است تا نیاز به حمل و نقل را برطرف کند. اما برخی خریداران مرفه با نگاه سودآوری وارد این بازار شدند و به خرید یک یا دو خودرو نیز اکتفا نمی‌کنند. بلکه این بازار را محلی مناسب برای سرمایه‌گذاری می‌دانند به همین دلیل با خرید خودرو به دنبال سودی بیشتر در آینده‌ای نزدیک هستند. این موضوع نیز در افزایش قیمت خودرو داخلی و خارجی تاثیر زیادی دارد.
– بی کیفیتی خودروهای داخلی و افزایش تقاضای خودرو خارجی
با افزایش قیمت ارز و تحریم‌هاف دو شرکت خودروسازی ایرانی موقعیت را مناسب دیدند تا قیمت محصولات خود را افزایش دهند. اما از آنجا که کیفیت خودروهای داخلی هیچ تغییری ندادند، به همین دلیل بسیاری از مردم که از نظر سطح درآمدی در شرایط خوبی قرار داشتند، خرید خودرو کارکرده خارجی را به خودرو داخلی بی کیفیت ترجیح دادند. همین مسئله نیز بر قیمت خودرو خارجی تاثیر افزایشی داشته و قیمت را بالا برد.
– بالا رفتن قیمت دلار
با بیشتر شدن تحریم‌ها و شکست برجام، قیمت دلار نیز با افزایش زیادی روبرو شد و بر قیمت خودرو خارجی تاثیر مستقیم گذاشت، به طوری که قیمت برخی خودروهای خارجی تا چند برابر افزایش یافت و خودرویی مانند تویوتا لندکروز به قیمتی حدود 5 میلیارد تومان رسید.
– حضور پررنگ دلالان
قیمت خودرو در ایران همیشه در تب و تاب بوده است. اما در سال 99 با نوسانات عجیبی مواجه شد. اگر تمامی عوامل مختلف را کنار بگذاریم، حضور دلالان نیز در افزایش قیمت خودرو بی تاثیر نبود. دلالان برای رسیدن به سودهای بسیار زیاد، قیمت خودرو را به نفع خود افزایش دادند. از سوی دیگر ارگان‌ها و نهادهای ذیربط، مانع جولان دلالان نبودند. در نتیجه این امر قیمت خودرو خارجی به میران زیادی با افزایش روبرو شد.
– نبود نهادهای نظارتی
آنچه که می‌تواند این بازار پر اشوب را به سروسامان برساند، وجود نهادهای نظارتی و مدیریت درست و دلسوزانه است. اگرچه تمامی موارد ذکر شده در افزایش قیمت خودروخارجی تاثیر دارند، اما اگر ارگان‌ها و نهادهای نظارتی وظیفه خود را به درستی انجام دهند، مسلما این بازار را می‌توانند به خوبی و در سریع‌ترین زمان ممکن مدیریت کنند. ما به علت اینکه دولت و نهادهای ذیربط تلاشی موثر در این زمینه نمی‌کنند و قانون به درستی اجرا نمی‌شود، شاهد افزایش قیمت خودرو خارجی هستیم.
کلام آخر
طبق اظهارات نایب رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو، قیمت خودرو نسبت به قبل از محدودیت های دوهفته ای کرونایی، تغییر چندانی نداشته است؛ اما با افت قیمت دلار، قیمت خودروها هم در حال ارزان شدن است. در همین راستا، فعالان بازار خودرو نیز معتقد هستند که با کاهش روند قیمت دلار، قیمت خودرو نیز افت محسوسی را تجربه خواهد کرد.
با افزایش قیمت خودرو، این کالای مصرفی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل شد و بسیاری از افراد مرفه جامعه به دنبال کسب سودهای میلیاردی وارد این بازار شدند. در حال حاضر عدم ساماندهی بازار خودرو موجب شده که خودرو به کالایی لوکس تبدیل شود و بسیاری از مردم توان خرید آن را از دست بدهند. افرادی هم که در گذشته می‌توانستند خودرویی بهتر خرید کنند، الان باید به نمونه کارکرده و مدل‌های پایین‌تر قناعت کنند. افزایش قیمت خودرو به شکل نامتعارف و بی قید و بند مشکلی است که نیاز به مدیریت صحیح و همکاری تمامی نهادهای مرتبط به این امر دارد. تا این همکاری به شکل درست صورت نگیرد، نمی‌توان بازار باثبات و آرام را برای خودرو پیش‌بینی نمود.